Wieś Dobra (powiat przeworski)

Dobra – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Sieniawa.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Najświętszego Serca Jezusowego.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa przemyskiego.

W pobliżu wsi znajduje się rezerwat przyrody Lupa.

Nazwa wsi prawdopodobnie powstała jako upamiętnienie księżniczki Dobrawy. Pierwsze wspomnienie w źródłach pojawia się w 1470 roku; podczas ustanowienia Ordynacji Jarosławskiej. Następne wieś była wzmiankowana w regestrach poborowych, które zapisali poborcy podatkowi ziemi przemyskiej z 1515 roku, wieś posiadała 9 łanów kmiecych i był "pop", co oznacza ze już od jakiegoś czasu w Dobrej przed 1515 rokiem istniała cerkiew. Kolejne regestra wzmiankują w 1589 roku.

W 1594 roku część jej dóbr jarosławskich przypadło Katarzynie Sieniawskiej, która w 1593 roku została poślubiona przez Adama Hieronima Sieniawskiego. Ostatnią z rodu Sieniawskich była Zofia Czartoryska z Sieniawskich, która w 1731 roku została poślubiona przez Augusta Aleksandra Czartoryskiego i od tego czasu właścicielami dóbr Sieniawskich stali się Czartoryscy. W 1897 roku została utworzona Ordynacja Sieniawska Czartoryskich, która istniała do reformy rolnej w 1944 roku.

W 1624 roku wieś ucierpiała podczas najazdu tatarskiego, i z tego powodu była przyznana ulga podatkowa w latach: 1628, 1651 i 1658.

W 1674 roku w Dobrej było 72 domy (w tym 21 w folwarku dzierżawionym przez Łabęckiego, Kędzierskiego i Forca; oraz 51 domów wiejskich).

W 1902 roku wybrano zwierzchność gminną, której naczelnikiem został Olech Lepech, a w 372 domach było 2090 mieszkańców. W I połowie XX wieku w |Dobrej było 318 domy. Według W.Kubijowicza w 1939 roku w Dobrej było 2530 mieszkańców (w tym: 1880 Ukraińców, 630 Polaków i 20 żydów). w 1945 roku na Ukrainę wysiedlono 706 osób z 160 domów.

Cerkiew Greckokatolicka.

Jak podaje Regestr poborowy już przed 1515 rokiem istniała w Dobrej cerkiew Ruska. W 1868 roku parochia posiadała 2279 wiernych (Dobra-1332, Dobcza-810, Ścieżki Czerwonowolskie-137). W 1880 roku zbudowano murowaną cerkiew. Podczas I wojny światowej cerkiew została uszkodzona i w 1921 roku dokonano jej odnowienia. W 1939 roku parochia Dobra posiadała 2852 wiernych (Dobra-1763, Dobcza-927, Ścieżki Czerwonowolskie-162). Parochia Grecko-katolicka istniała do 1945 roku.

Parochowie Parochii Dobra

do 1786. Jan Chotyniecki (paroch w Sieniawie i adm.-komendarz w Dobrej).

1786-1799. Klemens Chudziński.

1799. Jan Witoszyński (administrator).

1799-1802. Bazyli Głuszkiewicz.

1803. Andrzej Monastyrski (paroch w Cieplicach i adm. w Dobrej).

1803-1839. Jan Łazurkiewicz.

1840-1842. Michał Łazurkiewicz (paroch w Cieplicach i adm. w Dobrej).

1840-1842. Aleksander Kopyściański ("cooperator").

1842-1874. Józef Eques de Wańkowicz.

1851-1855. Emil Czyczytowicz (administrator).

1855. Józef Gwozdowicz (administrator).

1848. Jan Łazurkiewicz (cooperator).

1849. Sylwester Prociński (cooperator).

1873. Antoni Terlecki (cooperator).

1874-1907. Roman Pasieczyński.

1907-1935. Iwan Prokop (dziekan Sieniawski).

1935-1945. Jan Cicuła.

Kościół Rzymskokatolicki.

Ludność polska w Dobrej należała od końca XVI wieku do kościoła w pobliskim Dybkowie, który ufundował Jan Kostka aby zapobiec przechodzeniu polskich wiernych do cerkwi, gdyż w tamtych czasach Polacy z powodu dalekiej odległości od kościoła w Jarosławiu dość licznie przechodzili do miejscowych cerkwi. Po założeniu Sieniawy należeli do parafii Sieniawskiej. W 1925 otwarto w Dobrej kaplicę filialną parafii Sieniawskiej, o której wzmiankował Schematyzm Diecezji Przemyskiej Capellae publicae Piskorowice a. 1911 s. tit. S. Caroli Borromei et in Dobra a. 1925 s. tit. B.M.V. de Perpetuo Succursu-benedictores.

Po wysiedleniu grekokatolików, cerkiew została zaadaptowana na kościół pw. Przenajświętszego Serca Jezusowego. Parafia przynależy do dekanatu Sieniawa w archidiecezji przemyskiej.